- беләүлек
- сущ.брусча́тка; материа́л (ка́мень) для изготовле́ния оселка́
Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.
Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.
үлек — I. 1. Үлгән кеше, мәет 2. күч. Күңелсез, эчпошыргыч, җансыз, рухсыз булу хәле. күч. Хәрәкәтсез, җансыз нәрсә 3. с. Үлгән, тереклеге беткән, җансыз. күч. Тонык, тәэсирсез, хәлсез үлек тавыш белән сөйләү. II. ҮЛЕК – Эрен (1) шешнең үлеген чыгару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
киңлек — 1. Киң булу хәле, сыйфаты 2. Нәр. б. аркылы озынлыгы, иңе 3. Ачык, иркен, бик киң мәйдан. Төрле юнәлештәге чиксез аралык, бушлык, пространство космик киңлек 4. Экватордан меридиан буенча градуслар белән күрсәтелгән ара 5. күч. Күпьяклылык,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
янәшәлек — Янәшә булу хәле. ЯНӘШӘЛЕК БӘЙЛӘНЕШЕ – грам. Сүз тезмәләре һәм җөмлә эчендәге сүзләрнең кушымчасыз, янәшә тору юлы белән генә, үзара синтаксик бәйләнеш төре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәүлек — и. 1. 24 сәгатькә тигез вакыт үлчәү берәмлеге; көн белән төннең озынлыгы 2. ТӘҮЛЕГЕ – бәйл. Ел , көн сүзләре белән килеп, шулар белдергән вакыт дәвамын, вакыт әйләнәсен аңлата ел тәүлегендә дүрт фасыл була – бер көн тәүлеге җир астында яткан … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кичүлек — и. Елганың икенче ярына җәяүләп яки ат белән үтәрлек, кичәрлек сай, сөзәк ярлы урыны. Елга аша икенче ярга чыгару өчен җиһазландырылган урын. III. КИЧҮ – ф. иск. Гафу итү, кичерү. КИЧҮ КӨНЕ (АТНАСЫ) – Керәшеннәрдә ураза алдыннан бер береңнең… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күрәзәлек — Янәсе: магик алымнар белән киләчәкне күрү, билгеләү эше 2. сөйл. Фараз итү, гөман итү; алдан күрү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төннәлек — сир. и. 1. Төнге вакыт, төн 2. Кайда да булса төнге кизү, төнге эш, ял, йокы 4. Агач куышларында яши һәм төннәрен бөҗәкләр, җимешләр белән туклана торган, озын койрыклы кечкенә кимерүче хайван; рус. Сонь … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эчтәлек — 1. Хикәя ителә, күрсәтелә, сүрәтләнә торган нәрсә; тема (китапның, мәкаләнең, картинаның һ. б. ш.). китапның, кулъязманың башында яки азагында аның бүлекләрен яки башлыча бүленешләрен, гадәттә битләре белән күрсәтеп төзелгән белешмә 2. Нәр. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тиң — (ТИҢЛЕК) – с. 1. Биеклеге яки тирәнлеге, киңлек яки озынлык үлчәме буенча билгеле бер нәрсә белән (яки шул нәрсәгә) тигез, тәңгәл, бердәй 2. Озынлыгы нин. б. бер урынга, тәңгәлгә җитеп, тиеп торырлык, берәр нәрсә белән тигез чәчкәйләрен аяк белән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйләнә — 1. геом. Һәр ноктасы яссылыктагы бер ноктадан тигез ераклыкта торган йомык кәкре сызык. Нәрсәнең дә булса аны әйләндереп алган чиге, кырые күлнең әйләнәсе таллык 2. Кем яки нәрсә тирәсендәге, берәр нәрсә белән күрше булган урын: тирә юнь өй… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
параллель — (ПАРАЛЛЕЛЬЛЕК) – с. 1. Бөтен озынлыгы дәвамында бирелгән бер сызыктан (яссылыктан) тигез ара саклап сузыла һәм чиксез дәвам иткәндә дә шуның белән кисешми торган (сызык яки яссылык тур.) 2. и. Җир шары өстендә экваторга параллель рәв. үткәрелгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге